Türkiye yarın sandığa gidiyor

 Haber Merkezi - Türkiye, 18 maddeden oluşan anayasa değişikliği için yarın sandığa gidecek.   Halk oylamasında yurt içinde 55 milyon 319 bin 222 seçmen, 167 bin 140 sandıkta oy kullanacak.   Oy verme işlemi Kürt illeri başta olmak üzere 32 ilde saat 07.00-16.00, diğer illerde ise 08.00-17.00 saatlerinde yapılacak.   Yurt dışındaki oylar götürüldü   Yurt dışında yaşayan seçmenler, temsilcilikler ve gümrük kapılarında 27 Mart'ta oy kullanmaya başladı.   57 ülkedeki 120 yurt dışı temsilciliğin tümünde oy verme işlemi 9 Nisan’da sona erdi.   1 milyon 326 bin 70 seçmen sandığa gidip oy kullandı.   Oylanacak maddeler neler?   Seçmenler, mevcut Türkiye Anayasası'nın 18 maddesi üzerindeki değişiklikleri oylayacak.   Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini içeren düzenlemeye göre, cumhurbaşkanı seçilen kişinin artık partisiyle ilişiği kesilmeyecek.   Değişikliğin kabul edilmesi halinde Cumhurbaşkanı Erdoğan eski partisi AK Parti’ye tekrar üye olabilecek.   Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, cumhurbaşkanı tarafından atanacak ve görevden alınacak.   Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri ve yetkileri ile teşkilat yapısı ile merkez ve taşra teşkilatlarının kurulması, cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenecek.   Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek.   TBMM, üye tam sayısının 5'te 3 çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek.   TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte gerçekleştirilecek.   Cumhurbaşkanının, seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde TBMM genel seçimi ile cumhurbaşkanı seçimi birlikte yapılacak.   Cumhurbaşkanının ikinci döneminde Meclis, seçimlerin yenilenmesine karar verirse cumhurbaşkanı bir kez daha aday olabilecek.   Cumhurbaşkanlığına, siyasi parti grupları, en son yapılan genel seçimlerde toplam geçerli oyların tek başına veya birlikte en az yüzde 5'ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.   TBMM'nin bir sonraki seçimi ve cumhurbaşkanı seçimi, 3 Kasım 2019'da birlikte yapılacak.   Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkacak.    Milletvekili seçilebilme yaşı 25'ten 18'e inecek.   TBMM ve cumhurbaşkanı seçimleri 5 yılda bir aynı gün yapılacak.   Anayasa Mahkemesinin üye sayısı 17'den 15'e düşürülecek.   Seçim yasakları başlıyor   Propaganda serbestliği, Cumartesi günü saat 18.00'de sona erecek.   Siyasi partiler, bu saate kadar yazılı basında ilan ve reklam yoluyla veya internet sitesi açarak sözlü, yazılı veya görüntülü propaganda yapabilecek.   Seçmenlerin elektronik posta adreslerine, taşınabilir veya sabit telefonlarına sesli, görüntülü veya yazılı mesaj gönderilemeyecek.   Ancak siyasi partiler, kendi üyelerine sesli, görüntülü veya yazılı mesajları her zaman gönderebilecek.   Sandık kurulları   Referandumda, sandık kurullarına 10 siyasi partinin üyeleri bulunabilecek.   Bunlar AK Parti, CHP, HDP ve MHP'nin yanı sıra ANAVATAN, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Hür Dava Partisi, Saadet Partisi ve Vatan Partisi olacak.   Referandum süreci nasıl başladı?   Anayasa değişikliği teklifi ilk olarak AK Parti tarafından 2011 Genel Seçimleri sırasında gündeme getirildi.   Seçim sonrasında Meclis’te komisyon oluşturuldu ancak partiler arasında uzlaşma sağlanamadı.   2014 yılında Türkiye’de ilk kez  cumhurbaşkanlığı seçimi yapıldı ve AK Parti’nin kurucusu Erdoğan cumhurbaşkanı koltuğuna oturdu.   Başkanlık sistemine geçiş tartışması bu tarihten sonra hız kazandı.   Özellikle 7 Haziran 2015 seçimlerine AK Parti bu sistemin savunucusu olarak girdi.   1 Kasım 2015’te tekrar seçime gidildikten sonra siyasi partiler bir kez daha anayasa değişikliği için biraraya geldi. Ancak hiç bir ilerleme sağlanamadan uzlaşma masası dağıldı.   Geçmişte birçok kez başkanlık sistemine karşı olduğunu dile getiren MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Ekim 2016'da değişiklik teklifini Meclis'e getirmesi için hükümete çağrı yaptı.   AK Parti hükümeti çağrıya olumlu yanıt verdi. İki parti bir aylık görüşmelerin ardından 2016 Aralık ayında  teklif üzerinde anlaşmaya vardı.   Önerinin referanduma sunulması için gerekli olan meclis onayı sürecini başladı. CHP ve HDP’nin blok olarak karşı çıktığı anayasa değişikliğine, MHP içinden bir grup da destek vermeyeceğini açıkladı.   Bol tartışmalı ve kavgalı iki turlu bir sürecin ardından, 20 Ocak 2017'de anayasa değişikliği teklifi Meclis’ten geçti ve referandum süreci başladı.   Türkiye'de daha önce 1961 ve 1982 yıllarında anayasa referandumu, 1987,1988, 2007 ve 2010 yıllarında da anayasa değişikliği için referandum yapıldı. (Ajanslar)  

Editör: İsmail KAYA